هوالحق

بعد از هفت هشت سال بار دیگر خواندمش این دفعه به صورت پیوسته و در عرض سه چهار روز
گمان نمی‌کردم به مانند مرتبه پیشین لذت‌بخش باشد ولی این‌بار بسیار بیشتر حظ و بهره بردم و  قدر و قیمت این‌کار بیش از پیش دستم آمد.
واقعا یاسین حجازی با نفس المهموم شیخ عباس قمی کاری کرده است کارستان و از دل یک مقتل، یک اثر روایی جذاب بیرون کشیده است که به دور از زواید، ما را با متن ماجرای عاشورای شصت و یک هجری روبرو می‌کند
در میان تمام کتابهایی که دراین زمینه تهیه شده است کتاب آه از این جهت که می‌توان آن را به تمام مخاطبان پیشنهاد کرد، منحصر به فرد است کتابی که عامه آن را می‌فهمد و از آن لذت می‌برد و خواص ذوق و نکته سنجی مولفش را تحسین می‌کنند.

و اما بخشی از کتاب آه:

علی ابن حسین را از نظرِ ابن زیاد گذرانیدند پرسید: کیستی؟
گفت: علی پسر حسین 
ابن زیاد گفت: مگر علی بن حسین را خدا نکشت؟
 گفت: برادری داشتم نامش علی، مردم او را کشتند 
ابن زیاد گفت: خدا کشت 
گفت: خدا جانها را به هنگام مردن شان میگیرد 
ابن زیاد خشمگین شد و گفت: در پاسخ من دلیری میکنی و هنوز دل داری که با من سخن کنی؟ او را ببرید و گردن بزنید! 
زینب عمه اش در وی آویخت و گفت: ای پسر زیاد، هرچه خون از ما ریختی بس است. و او را در آغوش گرفت و گفت ولله از او جدا نمی شوم اگر او را بکشی مرا نیز با او بکش 
 ابن زیاد ساعتی بدان دو نگریست، گفت: خویشی عجیب است، به خدا سوگند این زن دوست دارد با برادرزاده اش کشته شود. او را رها کنید. من پندارم همین رنجوری وی را بکشد.
 علی با عمه خود گفت: ای عمه خاموش باش تا من سخن گویم. آنگاه روی به ابن زیاد کرد و گفت: مرا از مرگ می ترسانی ندانستی که کشته شدن ما را عادت است و شهید شدن کرامت؟
        

          این کتاب را نباید یک‌باره خواند.
باید گذاشت سر فرصت، هر روز یک یا چند صفحه‌اش را خواند، و بقیه‌اش را گذاشت برای فردا.
باید مثل ذکر، آرام آرام زیر لب خواندش.
باید مثل دوا قاشق قاشق ریخت توی کام.
        

          انقدر این کتاب رو دوست داشتم و انقدر باهاش ارتباط برقرار کردم که واقعا برنامه ی هر محرم و صفر باید خوندن و مرور این چنین کتاب هایی باشه.
از نظر من واقعا کتاب احساسی ، بسیار دقیق و خیلی کامل و عالی بود!
به همه پیشنهاد میکنم برای آشنا شدن با ماجراهایی که منجر به وقوع وقایع عاشورا شد و همچنین اتفاقات روز عاشورا و بعد از عاشورا این کتاب رو حتما مطالعه بکنن!
به حجم زیادش هم نگاه نکنین بعد از شروعش واقعا غرق در کتاب میشین.(هرچند همچین واقعه ای حجم های بیش از این هم میطلبه...)
        

          هشدار: لغت نامه مفصلی برای معنی واژگان در انتهای کتاب قرار دارد!

روند مواجهه با کتاب: ابتدا از کثرت برگه ها با خود گفتم: این خیلی زیاد است پس بیخیال، مگر نامیرا چشه؟ به این کمی! اما جناب کتاب‌فروش من را متقاعد ساخت که نصف برگه ها خالیه، نگارش کتاب یک سبک خاصی را دارا است و چشم را اذیت نمی‌کند. همین‌طور هم بود؛ اما این چیزی از سنگینی کتاب برای مطالعه چند روزه کم نکرد! پس هر کثرت برگه‌ای بی علت نیست...
کتاب را سریع نخوانید چرا که با زیاد بودن اسامی اشخاص و فلان بن فلان های تو در تو گیرپاج کرده و از اصل ماجرا دور می‌شوید( حتی اگر توانستید شجرنامه بکشید و روابط را رسم کنید که خوشبحال تان!)
من با اینکه معنا ها در پاورقی نبود خیلی اذیت شدم و از آنجایی که از واژه نامه آخر کتاب هم مطلع نبودم ضمن مطالعه مدام متوسل به گوگل و دهخدا می‌شدم...
در مجموع: اثری خوب هم از لحاظ تاریخی و هم به لحاظ داستانی، ساده ولی سخت، پر شور ولی آرام، گریه آور ولی منطقانه بود و اگر سعادت روضه رفتن را ندارید حتما استفاده کنید در ایام محرم و صفر.
        

          هم از نظر تاریخی قویه و هم به شدت احساسی و شیرینه. خوندنش رو به شدت توصیه میکنم.
        

          کتاب آه بازخوانی مجدد مقتل اباعبدالله (علیه السلام) ، به زبانی گیرا و دلچسب .
بعد از خوندن کتاب آه ، مشتاق شدم قاف رو هم بخونم .
        

          «بر اسب ِخویش سوار شد و آهنگ ِقتال کرد.
مقابلِ مردم بایستاد:
شمشیر ِبرهنه در دست، نومید از زندگی، آماده‌ی مرگ.»

آدم این سطرها را می‌خواند، پر می‌شود از حیرت. پر می‌شود از وحشت. پر می‌شود از غم و اندوه.
آدم تنها صفحه‌ی قرمز این کتاب را می‌خواند، قهرمان‌ همیشه در اوج‌ش از صحنه بیرون می‌شود. با خنجر. از قفا. آدم تحمل‌ش تمام می‌شود و امیدش از دست می‌رود. برای همیشه!
و همین صفحه‌ی قرمز بساط غم‌آلود بودن را و تنها شدن را برای همیشه در قلب آدم برپا می‌کند.
آه از محاسن ایستاده در باد. روی نیزه.
.
عالی‌تر از این منبر می‌توان جایی پیدا کرد؟
        

          «آه»؛ کتابی که هر جایی/زمانی نباید خواند
 
همین اول اشاره کنم به دو نقطه قوت کتاب؛ قلمِ حجازی، وزنه‌ی سنگینی برای کتاب است؛ انگاری بهترین نثری که می‌شد برای این کتاب انتخاب کرد، همین بوده. البته از نویسنده‌ای که دوره‌های بیهقی‌خوانی برگزار می‌کند، کمتر از این هم توقع نمی‌رود. کارِ درستِ دوم نویسنده، کوتاه‌نویسی وقایع است. گرچه کتاب نزدیک 600 صفحه است. اما سریع پیش می‌رود. اتفاقات معطل نمی‌ماند. از حدود 6 ماه پیش از عاشورا تا بازگشت اسرا به مدینه؛ این حجم، به تفصیل و جزئیات، خیلی بیش از این صفحات می‌شود که یاسین حجازی با انتخاب‌های زیرکانه، گلچین کرده.
ناگفته نماند، من نَفَس‌المهمومیِ شیخ‌عباس قمی را ـ البته بخشی‌اش را ـ چند وقت پیش، گذرا خوانده بودم، روضه هم کم نشنیده‌ام، مطالعه‌ی رمانِ «نامیرا»یِ صادق کرمیار، پرداخت خوبِ سریال مختارنامه، این چهار مورد، باعث ‌شده بود کتاب برایم تکراری باشد. اما آنچه من را ترغیب می‌کرد به ادامه دادن مطالعه، یک: دو کارِ درستِ نویسنده بود که در بند اول اشاره شد. و دو: آماده شدن برای مطالعه‌ی تحلیل بود.
ما در گروه‌ی کتاب‌خوانیِ سیاستِ ما، بنا داشتیم محرم را یک کتاب از قیام اباعبدالله بخوانیم. اما پیشنهاد داده شد ابتدا یک مقتل بخوانیم. به دو دلیل: یک اینکه دهه‌ی اول ذهن‌ها برای مقتل‌خوانی آماده‌تر است (این مورد را در بند بعد بیشتر توضیح می‌دهم). و دوم اینکه وقتی قرار است تحلیل بخوانیم، اول بدانیم در تاریخ چه اتفاقی افتاده بعد برویم سراغ تحلیلش. و باز این کتاب انتخاب خوبی بود، چون تاریخ را پشتِ سرِ هم و کوتاه و روان روایت کرده.
کتاب را می‌توان دو بخش کرد. بخش اول پیش از رسیدن کاروان به کربلا. و بخش دوم بعد از رسیدن کاروان امام به کربلا. و این بخشِ دوم را به نظرِ من حتما باید در دهه‌ی اول محرم خواند. اصلا جنسِ این کتاب، کتابی نیست که آدم بخواهد همین‌طوری بنشیند و کتاب را باز کند مثل یک قصه بخواند. باید دو زانو نشست. کتاب را باز کرد، و کلمه کلمه پیش رفت. چون نویسنده، مقتل نوشته. مقتل هم روضه است. روضه را نمی‌شود هر جایی و هر زمانی و در هر حالی خواند. باید ذهن آماده باشد. و بهترین زمان برایِ خواندنش، قبل و بعد از هیات، در دهه‌ی اول محرم است.
و بگذارید این را هم اینجا بنویسم: هیات ما در گراش، یک روضه‌خوان دارد به نام حاج‌محمدحسن. او مقتلی را نخوانده نگذاشته. وقتی روضه می‌خواند خیالت راحت است که حتما مستند است. و حین خواندنِ این کتاب بود که بارها و بارها به یاد روضه‌خوانمان افتادم. چون بارها و بارها روایتی در کتابِ «آه» آمده بود که عینا حاجی با آن روضه، ناله‌ی خودش و بچه‌هیاتی‌ها را درآورده بود. خدا حاج‌محمدحسن عباسپور را حفظ کند ان‌شاءالله.
و در یکی از بندها اشاره کردم به رمان نامیرا. نامیرا تا به امروز، بهترین کتاب داستانی است که درباره‌ی عاشورا و اتفاقات کوفه خوانده‌ام. و اولین رمانی که خواندم. و کتابی که من را به عاشقِ داستان کرد. و خوشبختانه شنیدم که داوود میرباقری، نوشتن فیلم‌نامه‌ی نامیرا را شروع کرده است. البته فقط می‌نویسد. کارگردانی‌اش را کسی دیگر قرار است انجام دهد.
        

          بازخوانی زیبا و ادیبانه مقتل نفس المهموم شیخ عباس قمی که آقای حجازی زحمتش رو کشیده. به ترتیب و منزل به منزل همراه کاروان امام حسین علیه السلام و بعدش اسرا. با حجمی که داره اما میشه توی کمتر از یک هفته تمامش کرد. ولی باید با صبر و حزن خوانده بشه. آقای حجازی نشون دادن در بازخوانی متون بالاخص متون کهن تخصص دارند. داشتن این کتاب برای هر امام حسینی واجبه.
        

          «آه از آن ساعتی
که با تن چاک چاک...»

آه، بازخوانی نفس المهموم شیخ عباس قمی توسط یاسین حجازی است. پیشتر، از آقای حجازی قاف را خوانده بودم و به جرات یکی از بهترین تجربه های کتابخوانی ام با قاف رقم خورد. اما اگر آه را جدا از هر چیز بررسی کنیم، مقتلی است که در اصل به عربی نگاشته شده و این کتاب ویرایشی از ترجمه فارسی متن اصلی است. از نظر سند، جزو مقاتل معتبر محسوب می‌شود. آ.حجازی با انتخاب های درست از متن اصلی، روایتی واضح و بی آلایش تقدیم مخاطب کرده است.

« امّ کلثوم چون روی به مدینه داشت می‌گریست و ابیاتی می‌خواند که:
ما را به خود راه مده مدینه‌ی جدّمان،
که ما با حزن و حسرت آمده‌ایم.
همه با هم بودیم وقتی از پیشِ تو می‌رفتیم،
اما حالا
بی مرد و فرزند برگشته‌ایم. »
        

          جبه‌ای از خز پوشیده بود و عمامه به سر داشت و به وسمه خضاب کرده بود.
بر اسب خویش سوار شد و آهنگ قتال کرد.
مقابل مردم بایستاد، شمشیر برهنه در دست.
نومید از زندگی، آماده‌ی مرگ.
کتاب آه بازنویسی و برگردان نفس المهموم فی مصیبه سیدنا الحسین المظلوم اثر شیخ عباس قمی ست.
مقتلی شامل بازه‌ی زمانی رجب سال ۶۰ تا ربیع الاول سال ۶۱ هجری قمری.
هنرمندانه توسط آقای حجازی بازنویسی شده و مطالب درخور توجهی هم برای انتقال به مخاطب دارد.
        

          هنوز کتاب رو کامل نخواندم!
هنوز توی مقدمه گیر کردم!
توی این کتاب
 هر کلمه گریــــــه داره
هر جمله گریــــــه داره
هر صفحه گریــــه داره
هر فصل گریــــــه داره
چجوری یاسین حجازی این کتاب رو بازخوانی کرده؟!
        

          کتاب آه کتابی فوق العاده جذاب بود و واقعا مخاطب می تونه گوشه ای از مظلومیت مولایمان امام علی علیه السلام رو متوجه بشه و جالب اینه که ته کتاب به خودت میگی چقدر عاقبت بخیری مهمه... شمر دوست صمیمیه مالک اشتر بوده.... و بعدها.....
        

          برای من همیشه باعث افتخاره که به صورت جدی کتاب خوانی رو با این کتاب زیبا شروع کردم...
این کتاب برای همیشه(ایشالا) جزوی از قلب و روح من هست و از دیدنش و خوندنش سیر نمیشم.
دم آقای حجازی بابت چنین ترجمه و قلم روان و زیباشون گرم و خدا حفظش کنه برامون💐
        

          تمام نشد...
مقتل خواندن، در توان من نیست
        

          تو این کتاب به طرز عجیب و کاملی اسامی حاضر در واقعه کربلا  اومده و خوندن متن کتاب برای من مثل یه روضه بود. 
        

          کتاب در 580 صفحه به همراه مقدمه و واژه‌نامه در پایان کتاب و یک نقشۀ راهنما از مسیری که امام حسین علیه‌السلام و کاروان همراه ایشان، از مکه تا کربلا طی کرده‌اند؛ در قطع رُقعی و در نشر جام طهور منتشر شده است.

آقای حجازی در بارۀ انتخاب نام کتاب، توضیحی جالب داده‌اند که بسیار شنیدنی و خواندنی است. در واقع برای ترجمۀ «نفس المهموم» به «کتاب آه» رسیده‌اند که نامی ابتکاری و بسیار مناسب و عالی است.

کتابی که من خوانده‌ام چاپ هفدهم و در 1000 نسخه، در سال 1401 چاپ شده است.
طرح جلد کتاب بسیار زیبا، جالب و ابتکاری است و در پشت جلد هم، نخستین فراز از متن مَقتَل که به مرگ معاویه ابن ابوسفیان اشاره دارد، آمده است.

نثر کتاب ساده است و روان و خوشخوان و به قول آقای حجازی؛ متن ترجمۀ کتاب نفس المهموم عربی که همان دمع السجوم باشد، پاره پاره شده و سپس بنا بر ملاحظاتی این چنین در پی یکدیگر قرار گرفته‌اند.

با اینکه کتاب 580 صفحه است، اما خواندن کتاب بسیار سریع است و فرازهای کتاب، بِسان لقمه‌های کوچکی است که پس از آغاز مطالعه، ابدا متوجه نمی‌شویم که چطور پیش می‌رویم و ناگهان خویش را در پایان کتاب، با چشمانی اشکبار و دلی غمبار در می‌یابیم.

آقای حجازی همان‌گونه که در مقدمه هم گفته‌اند، تلاش کرده‌اند اسامی را یکسان کنند و نیز ترتیب و توالی رویدادها را دقیق و مرتب و پشت سر هم بیاورند.

این مسئله گرچه در بیشتر بخش‌های کتاب انجام شده، اما در مواردی هم نیاز به بررسی و دقت و اصلاح و بهبود دارد.
من این موارد را در فایلی آماده کرده‌ام و در صورت امکان برای آقای حجازی یا ناشر محترم ارسال خواهم نمود تا در چاپ‌های بعدی اصلاح و بهینه شود.

در پایان ضمن سپاس فراوان از آقای یاسین حجازی و پیش از ایشان از شیخ عباس قمی و میرزا ابوالحسن شعرانی، برای درگذشتگان رحمت و غفران الهی و برای عزیزان در قید حیات؛ آرزوی تندرستی، شادکامی و توفیق روزافزون دارم.

این کتاب در اصل یک روضۀ مجسم بود که ناخودآگاه انسان را در بسیاری از فرازها با خود به عمق رویدادها و وقایع می‌بُرد.
تا جایی که وقتی به خود می‌آمدی؛ متوجه می‌شدی، مدتی است که متن و خواندنش به اتمام رسیده و تو هنوز در آن وادی ایستاده‌ای و اشک چهره‌ات را شستشو داده است.

گریه می‌کردی و شانه‌هایت آرام آرام تکان می‌خورد؛ آنگاه بر روان شهدای کربلا درود می‌فرستادی و بر قاتلان آن بزرگان لعنت می‌فرستادی و این تنها کاری بود که در آن شرایط از تو بر می‌آمد.
علاقه مندان به کربلا و عاشورا، مطالعۀ این اثر ارزشمند و مقتل بازخوانی شدۀ شیرین و لذت بخش را از دست ندهند. التماس دعا.
        

          بین کتب با محتوا مشابه، این یکی از بهترین ها بود. اگر دنبال کتاب جامع، کامل، دور از تحریفات آشکار، داستان وار و خوش خوان هستین، این کتاب رو توصیه می کنم.
در انتهای کتاب یک واژه نامه داره که در فهم واژه های دشوار شما رو راهنمایی می کنه.
        

          کتابی نبود که بشه یک نفس خوندش 😞😞
خیلی جاها مجبورید بزنید بغل نفس بگیرید، انگار دارید غرق میشد،
یک سیر و یک مسیر بود
ولی چرا من 1000 سال پیرتر شدم باهاش؟! 😞

چرا ی جاهایی که امام حسین می‌خواستن چیزی بگن من کتابو میبستم و میرفتم که فردا بیام ادامه اش بدم؟
چرا ی جاهایی که حضرت سجاد می‌خواستن لب به کلام به گشایند به انرژی بیشتر نیاز داشتم تا بتونم کلامشون بخونم فقط؟!

این کتاب سیری تاریخی از شروع حرکت ابا عبدالله رو از مدینه تا پایان اسارت خاندان ایشون و بازگشتشون به مدینه رو با محوریت کلام های حضرات به تصویر کشیده و خییییییلی توصیه میشه به همه عزیزانی که ماه محرم یا حتی ایام فاطمیه دنبال یک منبعی هستند که کمی با این فضا ارتباط بگیرند و یا معلومات تاریخیشون رو بالا ببرند......😞😞😓
        

          محرم ۹۸ خواندمش. و تازه فهمیدم چه شده: پس عباس و فرزندش، علی، را بفرستاد تا آنان را خاموش گردانند و گفت «سوگند به جانم، که بعد از این بسیار بگریند.»
ولی 
و با او گفت «ای خواهرِ من، تو را سوگند می‌دهم سوگندِ مرا راست گردان. گریبان بر من مدر و روی نخراش و چون من هلاک شوم، زاری و شیون بر من بلند مکن.»

مجالی بود برای آه.