دیلماج

دیلماج

دیلماج

3.8
77 نفر |
37 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

7

خوانده‌ام

125

خواهم خواند

61

این توضیحات مربوط به نسخۀ دیگری از این کتاب می‌باشد.

میرزا یوسف خان مستوفی مشهور به دیلماج در تاریخ چهره ی ناشناخته و رازآلودی است. عده ای تحسین و تمجیدش کرده اند: از آن دسته دلباختگان وطن بود که در راه حصول آزادی و پیشرفت مدنیت ایران سر از پا نمی شناخت و عده ای خوار و خفیفش داشته اند: «خیانتی نبود که نکرد و رذالتی نبود که بروز نداد.» اما این چهره ی پیچیده، در زندگی نامه ی خود نوشته اش بسیار بسیط و ساده است: «لکه ای بودم در آیینه ی وجود. به جا خواهم ماند یا نه، خود نمی دانم. اگر بمانم از این پس هر که به قصد دیدار خود در این آیینه نظر کند، یوسف دیلماج را خواهد دید.» حمیدرضا شاه آبادی در رمان خود، دیلماج، شخصیت ها و حوادثی آفریده است که همه نام و رنگی از تاریخ و واقعیت دارند اما هیچ یک واقعی نیستند.

لیست‌های مرتبط به دیلماج

تاریخ ماریخ مستطاب سبیلتاریخ ماریخ مستطاب کلاهتاریخ ماریخ مستطاب کفش

تاریخ را خوشمزه بخوانید!

16 کتاب

🔸راهنمای تاریخ خوانی برای تنبلها یا «چگونه قورباغه‌ی تاریخ را قورت دهیم!» 🔸 همه چیز به نقطه‌ی آغاز برمی‌گردد! اگر قلابت به یک نقطه از تاریخ گیر کند، دیگر سخت میتوانی ازش دل بکنی. آن وقت همان یک نقطه می‌شود اولین قطعه‌ی پازلی که قطعات دیگر تاریخ را به مرور و با علاقه به آن وصل می‌کنی تا چشم انداز تاریخ برایت گسترده و گسترده‌تر شود.🏞 اینها پیشنهادهای من برای جذاب کردن اولین قدم است. 🟣 به جادوی داستان اعتماد کنید: قصه همیشه جواب می‌دهد! با سریال‌ها یا رمان‌های تاریخی آغاز کنید. مثلا اگر کسی «خاتون» را ببیند، نقش انگلیس ها و روس‌ها در زندگی سیاسی و اجتماعی مردم ایران برایش جالب می‌شود، یا کمتر کسی است که شهرزاد را ببیند و دلش نخواهد در مورد مصدق و کودتای ۲۸ مرداد بیشتر بداند. 🟡 از حوزه ای از تاریخ شروع کنید که برایتان شوق انگیز است: کتاب‌هایی که به طور خاص به یک موضوع تاریخی، یا تاریخ یک هنر یا پدیده می‌پردازند گزینه‌های جذابی هستند (تاریخ فرش، تاریخ نقاشی، تاریخ آشپزی، تاریخ مطبوعات، تاریخ خوشنویسی و...) 🔴 با آدمهای جذاب در تاریخ همراه شوید: بعضی نام‌ها آنقدر در تاریخ برجسته اند که صِرفِ خواندن زندگی‌شان کلی اطلاعات تاریخی جذاب در اختیار آدم می‌گذارد. تازه از آنجایی که زندگینامه در ذات خودش نوعی داستان به حساب می‌آید خواندنشان خیلی لذت‌بخش هستند. می‌توانید از خواندن زندگی شخصیت‌هایی که به هردلیلی برایتان جذاب هستند، تاریخ خوانی را آغاز کنید. 🟢 از کتاب‌های نوجوان آغاز کنید: کتاب‌های نوجوان به دلیل نثر ساده شان، گزینه‌های خوب و راحت خوانی برای فراریان از تاریخ هستند!

55

پست‌های مرتبط به دیلماج

یادداشت‌های مرتبط به دیلماج

            اکثر قریب به اتفاق کسانی که در مورد  «دیلماج» یادداشت نوشته‌اند، در همان ابتدا فورا خاطرنشان کرده‌اند که «میرزا یوسف، شخصیت اول رمان، یک شخصیت ساختگی/خیالی است.»
همین جمله می‌تواند خوراک یک پرسش و بحث اساسی فلسفی باشد که : «به نظر شما واقعی یعنی چه، و شخصیت واقعی کیست؟» 
احتمالا همه‌ی آنهایی که میرزایوسف را حاصل خیالپردازی نویسنده و ساختگی می‌دانند دلایل خودشان را دارند، اما من هم به دلایل خودم میرزایوسف را یک شخصیت واقعی میدانم. 
شاید جایی در متون تاریخی اسمی از او نیامده باشد، اما محکم‌ترین دلیل واقعی بودن میرزایوسف نه ثبت اسمش به قلم مورخان و تذکره نویسان، که وجود رسم و سلوکش در وجودِ تک تک ماست. 
میرزا یوسف آنقدر واقعی است که هر ایرانی فارغ از هر مرام و مسلک و اعتقادی، موقع خواندن سرگذشتش یک  «میرزا یوسف» درون خودش پیدا میکند:
 یوسفِ شیفته‌ی دانش و فهم و پیشرفت، ملول از جور زمانه و ظلم حکمرانان، زخم‌خورده ی بی قانونی. 
یوسفی که تا مغز استخوان به حال دردمندی هموطنانش می‌سوزد، آنان را لایق حکمرانان و جامعه‌ای بهتر می‌داند، دوست دارد برایشان کاری کند و... 
در پایان داستان اما ما با یک یوسف جلاد طرفیم. یوسفی که بخاطر سرسپردگی به گروهی که به آن تعلق دارد به یاری یک زمیندار مظلوم کُش می‌رود و او که تا چندی قبل هوادار مشروطه و شیفته‌ی آزادی بود، تا به جایی پیش می‌رود که به دستورش زبان پنج نفر از کسانی که اسم  «مشروطه» را به زبان آورده‌اند، از حلقوم بیرون بکشند.
یوسفِ عدالتخواه و اخلاق مدار، در روزهای پایانی به چنان درجه‌ای از  «نسبی گرایی» اخلاقی رسیده که موقع لشکرکشی به طالش و کشتار مردم مظلومی که علیه زمیندار آنجا شورش کرده‌اند می‌گوید (نقل به مضمون) هرچیز یک وجه خیر دارد و یک وجه شر، بستگی دارد از کدام طرف دیده شود، لشکرکشی من به طالش به نفع مردم نیست، اما زمیندار آنجا از این اتفاق نفع می‌برد و این وجه خیرش است!.
بله... همه‌ی ما یک میرزایوسف آزادیخواه و وطن دوست داریم که برای تبدیل شدن به یک آدمکش کور، زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی زیادی در این مُلک برایش مهیاست:
میل عجیب ما به تبدیل شدن به آنچه گروه و قبیله مان می‌خواهد که منجر به ندیدن حق و نسبی گرایی اخلاقی میشود
میل مان به دور زدن قانون و بی قانونی (که در حاکمیت و ملت هرکدام به نوعی خودش را نشان می‌دهد) 
عجول بودن، اعتقاد نداشتن به تغییر تدریجی و میل به تغییر همه چیز با یک تغییر طوفانی و انقلابی
و از همه مهمتر به رسمیت نشناختن تکثر و بلد نبودن  «گفتگو». 
هرچند یوسفِ این مُلک برای شناختن راه از چاه، میراث بزرگی از حکمت و انسانیت در اختیار دارد اما چه کنیم که همیشه دامها نزدیکتر و چاه‌ها بزرگترند. 
برای عزیز شدن یوسفِ ایران راه بلندی درپیش است، باید مراقب تله های تاریخی مان باشیم چون هیچکس قول نداده همه‌ی یوسفها پس از افتادن به قعر چاه، عزیز شوند. 

          

26

            به نام او

صفر
بعضی مواقع که از خواندن رمانهای نویسندگان خارجی ذوق زده میشوم. به سیاق خانواده های سنتی که من باب تفاخر میگویند: "ما در خانه فقط برنج ایرانی و چای خارجی میخوریم" با خودم عهد میبندم که من بعد فقط شعر ایرانی و رمان خارجی بخوانم.
ولی خب بعضی مواقع رایحه مزارع لاهیجان آدم رو از خود بی خود میکند.

یک
دیلماج یک رمان بسیار خوب است. یک رمان تاریخی با ساختاری جدید. رمانی که در آن شخصیتی خیالی در بطن اتفاقات و حوادث واقعی قرار میگیرد و با اشخاص شناخته شده تاریخی ارتباط دارد.
اینگونه روایت حوادث تاریخ در سریالهای تلویزیونی سابقه دارد. فی المثل شخصیت رضا خوشنویس در هزاردستان، قاضی شارح در سربداران و شوذب در معصومیت از دست رفته ولی در حوزه رمان فارسی نمونه ای در ذهن ندارم (دوستان اگر میدانند کمک کنند).

دو
دیلماج داستان میرزا یوسف خان مستوفی ست که در اواخر عهد ناصری کودکی و نوجوانی را گذرانده و در وقایع مشروطه نقش ایفا کرده است. شخصیت خیالی ست ولی حوادث واقعی. 
تکنیک هوشمندانه ایست خلق شخصیتی که میتواند نماد چند شخصیت تاریخی باشد و علاوه بر ایجاز به جذاب تر شدن داستان کمک کند.

سه
حمیدرضا شاه آبادی تاریخ خوانده است و چند اثر پژوهشی در این زمینه منتشر کرده است. ولی نه تنها این خودآگاه ها به اثر ضربه نزده است بلکه برگ برنده اثر محسوب میشود.
دیلماج نشان میدهد که ایشان رمان نویسی ست با اطلاعات تاریخی بالا نه مورخی دست به قلم.
.
چهار
یکی دیگر از امتیازات کتاب زبان آن است. با توجه به ساخت تاریخی اثر نویسنده زبانهای مختلفی را برای پیشبرد داستان انتخاب کرده است.
فی المثل: داستان در رابطه با تحول شخصیتی یک دیلماج سنتی دربار ناصری به یک روشنفکر مشروطه خواه است. نثر شاه آبادی در کتابهای خیالی که برای این شخصیت خیالی طراحی کرده، متفاوت است مثلا در کتابی که در جوانی نوشته است نثری پیچیده تر و در کتابهای دوران مشروطه نثری ساده تر که مختص آن زمان است را انتخاب کرده.

پنج
دیلماج کتاب کم حجم (140 صفحه)، موجز و گیرایی ست.
ولی به نظر میرسد این ایجاز که در کل اثر برگ برنده آن است در پایان بندی مخل میشود و به آن ضربه میزند.
ای کاش دیلماج حداقل 50 صفحه بیشتر داشت.

آخر 
این رمان بسیار خوب را از نشر افق تهیه کنید
          

5

Mahsa bgbn

1402/2/2

                خب بعد از چندروز اومدم ریویوی دیلماج رو بنویسم. خیلی خودمونی:)) 
اول بگم دیلماج یعنی مترجم.
کتاب درباره یه شخصیت خیالی به نام میرزایوسف‌خان‌مستوفی عه که حول و حوش ایام مشروطه، مترجم دربار قاجار بوده. یه آدم دیندار و آزادیخواه که فراز و فرود زیادی تو زندگیش داشته و بعدها درگیر مسائل سیاسی میشه و ناگزیر راهی فرنگ میشه، کم‌کم تغییراتی تو تفکراتش ایجاد میشه و حتی وارد لژ فراماسونری میشه و جنایاتی هم ازش سر میزنه. اینا که گفتم اسپویل نیس تو همون چندصفحه اول کتاب  بهش اشاره میشه و بعدها بیشتر راجع بهش توضیح داده میشه.
من شیوه روایت داستان رو پسندیدم. داستان اینجوری شروع میشه که یه نویسنده‌ای تصمیم میگیره راجع به دیلماج که شخصیت مبهم و مرموزی در طول تاریخ داشته، کتابی بنویسه منتها انتشاراتی که قراره چاپش کنه بنابه‌دلایلی کتابو رد میکنه. بعد کم‌کم خود داستان شروع میشه و ما زندگینامه مختصری از دیلماج رو میخونیم. گاهی از زبان نویسنده مذکور که بی‌طرفانه هرچی از دیلماج میدونسته نوشته و گاهی هم از زبان خود دیلماج درباره اتفاقاتی که براش افتاده میخونیم که این بخش‌ها خیلی خوندنی و جذابن اما من دوست داشتم کتاب کمی طولانی‌تر باشه، آخراش یکم تندتند پیش رفت. ولی از پایانش راضی بودم. 
من با شخصیت دیلماج خیلی همذات‌پنداری کردم. فهمیدمش. دلم هم براش سوخت. اینکه یه نفر چطوری میتونه صد و هشتاد درجه تغییر کنه و وقتی متوجه اشتباهاتش میشه که کار از کار گذشته. اینکه حرکت در مسیر آزادی و عدالت چقدر حواس‌جمعی و احتیاط میطلبه. اینکه چقدر وحشتناکه تو به کسایی اعتماد کنی که بهت دروغ میگن و فقط به‌خاطر اهدافشون بهت نزدیک شدن و..
درکل کتاب جالبی بود و خوشحالم که یه ژانر جدید (هیستوریکال فیکشن/تاریخی تخیلی) به موردعلاقه‌هام اضافه شد.
        

با نمایش یادداشت داستان این کتاب فاش می‌شود.

8

            ⭕این کتاب روایت زندگی و تفکرات میرزا یوسف خان مستوفی‌ست که به دیلماج معروف بوده است
مدتی در دربار ناصری ترجمه‌ی مطبوعات و کتابهای‌ به زبان فرانسه را برای بعضی مقامات می‌خوانده است
نویسنده سعی کرده در این کتاب از خشکیِ نوع بیانِ کتابهای تاریخی فاصله بگیره و نوعی رمان‌گونه به تاریخ زندگی این فرد بپردازه و این باعث جذاب شدن کتاب شده است

⭕بخشی از کتاب
گاه‌گاه کوچه‌ها و خیابان‌های اینجا را با آنچه در فرنگ دیده‌ام مقایسه می‌کنم، حاصل این مقایسه دردناک است. ما هیچ‌گاه به پایه‌ی آن دیار نخواهیم رسید. اما در خون مردم اینجا چیزی هست که آنجا یافت نمی‌شود،اینجا اگر قحطی نباشد. اگر مردم مختصر معاش خود را داشته باشند، زندگی به‌سختی فرنگ نیست اینجا ابول پلویی هرروز به ده نفر مسکین غذای مجانی می‌دهد، پس مانده‌ی غذای مشتریانش هم یکسره از آنِ فقراست. اینجا اگر جلوی نانوایی بایستی و بگویی پول ندارم لقمه‌ای نان را اگر نانوا به تو ندهد مشتریان خواهند داد ...
          

0